dinsdag 9 december 2014

Afname snelheid en gladheid

Zoals vaker op wordt er op de blogs gediscussieerd over de invloed van de temperatuur op de snelheid. Sommigen beweren dat de snelheid tot wel 5 kilometer per uur omlaag gaat tijdens koudere omstandigheden. Zelf rij ik 's winters ook langzamer dan 's zomers en gaf hier ook de lagere temperaturen de schuld van. Inmiddels ben ik bekeerd. Ik heb tot nu toe namelijk nauwelijks afname in de snelheid kunnen constateren. Ik blijf zo rond de 35 rijden. Ook Kreuzotter kan de afname in de snelheid niet verklaren aan de hand van de temperatuur. Daarvoor is het snelheidsverschil te klein.
Nu is het wel zo dat ik in deze periode met name in het donker fiets. Uit voorzorg reed ik denk ik eerder dan toch wat langzamer in verband met ander verkeer en zicht. Maar inmiddels rij ik alweer enige tijd een andere, wat langere, route waar ik veel minder last heb van ander verkeer en dus gewoon lekker kan blijven doorrijden. En de snelheid blijft dus hoog.
Tot vandaag, ineens reed ik 2 a 3 kilometer langzamer, er was weinig wind, de temperatuur was hetzelfde als de afgelopen tijd. Het verschil was echter dat de weg goed nat was. Zou dit de oorzaak zijn van de gemelde grote snelheidsverschillen?
Maar eens wat gaan struinen op internet. Kreuzotter kan het niet verklaren, de variabele kan niet worden ingegeven. Als je dan verder gaat zoeken op internet kom je eigenlijk geen antwoord tegen. Er wordt uitgebreid ingegaan op de tegenstrijdige wens van lage rolweerstand en veel grip, m.n. op nat wegdek, maar daar ben ik niet naar op zoek.
En als er niets te vinden is zou het wel eens een goede vraag kunnen zijn voor de wetenschapsquiz.

Als ik er zelf over nadenk (waarschijnlijk grote onzin), maar: Zou het zo kunnen zijn dat op een nat wegdek vlak achter waar de band contact maakt met de weg kortstondig vacuüm getrokken gebiedjes zijn die de rolweerstand op nat wegdek verhoogt?
Of is er iemand anders die hier eventueel een theorie over heeft?Ik ben benieuwd.
Zou dit de afname van de snelheid in de winter kunnen verklaren? In de winterperiode is de weg namelijk vrijwel altijd vochtig of nat en droogt de weg nauwelijks. Alleen dit jaar was een uitzondering, er is tot nu toe weinig neerslag gevallen.

Overigens, mbt grip, die was vanmorgen even helemaal weg. Het was spiegelglad. Ik had op de actuele weerkaart van het KNMI al gezien dat het licht vroor, maar had geen last tot halverwege de Geniedijk bij Hoofddorp. Ineens was het glad. Scholieren gleden bij bosjes om en liepen naast de fiets. Zelf ging mijn tempo ook omlaag en stond nadat ik remde ineens dwars op het fietspad.
Toen moest ik toch even denken aan de spikes van Adri.

12 opmerkingen:

  1. Dag Wilco,
    Nat wegdek heeft geen invloed op de snelheid. Ik heb dat gemeten en er zijn geen verschillen.
    Er zijn meerdere redenen waarom je in de winter langzamer gaat. Allereerst de verhoging van de luchtdichtheid bij lagere temperatuur. Er gaan veel meer luchtmoleculen in een m3 bij lagere temperatuur. Daar rij je constant tegenaan.
    Dan is er meer weerstand in de aandrijving, olie wordt dikker en levert meer weerstand op.
    In de winter ben je dikker gekleed. Betekent dat je je warmte minder makkelijk afvoert en daardoor minder vermogen levert.
    Pomp je je banden in de winter in een verwarmde omgeving op tot een zekere waarde, dan zal die waarde in de koude buitenlucht dalen en meer rolweerstand opleveren.
    Banden leveren bij lagere temperaturen - veel - meer rolweerstand op. Je kunt de metingen op mijn blog vinden.
    Veel mensen rijden in de zomer meer kilometers die resulteren in een betere conditie dan in de winter als er meestal minder kilometers worden gemaakt.
    Al met al een heleboel factoren die de snelheid in de winter verlagen.
    Een band die echt veel beter presteert in de winter qua weerstand tegen slippen is de Continental Winter Contact. Is zeker een factor twee beter dan enige andere band. Gegevens op mijn blog te vinden.
    Groeten,
    Wim

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Volgens mij is een nat wegdek wel degelijk van invloed op de snelheid. Rijdt maar eens door een plas met alleen de rechter of linker banden van een auto, dan voel je het gelijk. Bij hogere snelheden is dit effect duidelijk merkbaar, ook in een velomobiel.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dag Marc,
      Natuurlijk remmen diepe plassen af. Een nat wegdek evenwel niet. Dit komt doordat banden naast rolweerstand ook te maken hebben met microslip. Deze microslip ontstaat doordat het contactvlak van de band naar alle kanten vervormt tijdens het rijden. Als de weerstand door vocht iets zou toenemen, vermindert de microslip enigszins.
      Ik heb met water en zonder water precies dezelfde banden getest met de pendel. Geen enkel verschil gemeten.
      Groeten,
      Wim

      Verwijderen
  3. Als je water verplaatst moet je wel meer weerstand ondervinden.. Maar of dat wel merkbaar meer weerstand is bij een heel dun laagje water op de weg betwijfel ik. Ook dat luchtdichtheid verhaal zal nauwelijks van invloed zijn op lagere snelheden. Zo rijdt mijn Quest nog steeds 27-36 km/u op langere ongehinderde stukken met matige inspanning en het enige dat daarin echt verschil maakt is de windsterkte en richting.

    Wel merkte ik duidelijk verschil tussen stuggere banden zoals de Marathons en F-lites/Super Moto. Dit jaar heb ik ze niet verwisseld en de snelheid blijft ook nagenoeg hetzelfde. Totdat er sneeuw komt want die gladde bandjes zullen dan wel geen grip hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Quezzzt, dat verhaal van de luchtdichtheid kan mij ook niet overtuigen, maar ik ben van plan om uit te gaan zoeken of dit effect heeft, of dat het een broodje aap is. Gisterochtend was de weg goed nat, ik moest niet echt water verplaatsen, maar er lag een filmpje op de weg. Ik denk nog steeds dat het effect moet hebben op de rolweerstand. Mogelijk wordt de rolweerstand inderdaad niet of nauwelijks beïnvloed bij een vochtig wegdek, waarbij het water als het ware onderdeel van de weg geworden is (min of meer gedraineerd (zolang de weg niet onverhard is, want dan heb je modder).

      Ik ga nog verder uitzoeken.

      Groeten,

      Wilco

      Verwijderen
    2. Dat water kun je zo uitrekenen. Bij een snelheid van 36 km/h ga je 10 m per seconde. Als je dan een filmpje water van 0.1 mm dik en 2 cm breed "opgooit" gooi je 20 gram water per seconde omhoog (de bekende sproei achter een wiel). Dat gaat zo'n 2 meter hoog. 20 gram optillen vereist 0.2 Newton, keer 2 meter = 0.4 Joule per seconde = 0.4 watt. Dat ga je dus echt niet voelen. Noot voor Wim: bij je pendel merk je dit nog minder omdat de snelheid daar nog veel lager is.

      De luchtdichtheid is echt reeel. Daar zijn hele boekwerken over volgeschreven. Maar je moet het ook weer niet overdrijven, je haalt er misschien 1 km/h snelheidsverschil uit. Het anders reageren van je rubber (rolweerstand) is met afstand de grootste toename in weerstand. Combineer dat met minder zicht omdat je in het donker rijdt en je hebt een fors lagere gemiddelde snelheid.

      Verwijderen
  4. Hoi Wilco,

    Wim geeft prima aan wat de diverse redenen zijn, ook ik merk in de zomer nauwelijks snelheidsverschil tussen droog en nat wegdek, het rijden door regenachtig weer of vochtiger luchtomstandigheden is voor het gevoel natuurlijk niet hetzelfde als door de zon over droog wegdek rijden, maar dat spreekt vanzelf.
    Nu sinds de spikes erop liggen is bij mij toch duidelijk de snelheid omlaag gegaan, hoe zeer ik ook m'n best blijf doen. En dat is in mijn geval vaak 5 km/u gemiddeld lager dan in de zomer helaas..........
    Nou fiets ik met evenveel plezier, dus dat maakt niet uit, de reistijd is wel iets langer, dus heb ik minder speelruimte om naar het werk toe te fietsen. Maar eerder vertrekken dan 05.00h 's morgens vertik ik, gekker moet het niet worden!

    Groeten, Adri.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Adri, wat zal het een genoegen zijn om weer met snelle bandjes te gaan rijden in het voorjaar! Dan spuit je ineens vooruit

      Verwijderen
    2. Dat zal het zeker Wilco! Voorlopig is het de komende maanden nog spijkerbandenweer, risico lopen ga ik zien te voorkomen.Heb je al wat met je stekkers kunnen doen?

      Groeten, Adri.

      Verwijderen
  5. Dag Wim, Natuurlijk zal jouw proefopstelling meten dat er geen verschil is tussen nat en droog. Maar de praktijk, althans de mijne, is duidelijk anders. Je hebt nat wegdek en nat wegdek. Als ik 15 km/h per uur rijd, merk ik geen verschil met drie druppels regen. Bij 40-50km/h zeker wel op een kletsnat wegdek.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Is de ketting niet aan een extra smeerbeurtje toe ?...
    Ik kon dit ook altijd goed merken al moet ik ook toegeven dat ik met warmer weer ook iets sneller fietste.
    Inderdaad zoals Wim ook al aangeeft alles waar wat olie of vet zit wordt ook koud en dus dikker.
    dit geeft ook extra weerstand.
    Maar dat is uiteraard theoretisch en kan ik niet bewijzen. :-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat is hij inderdaad, had ik van het weekend willen doen, maar is er niet van gekomen.

      Wilco

      Verwijderen